Belgisch EU-voorzitterschap 2024 
Usquare.brussels: het Brussels Gewest kent gratis erfpacht toe aan de VUB en de ULB
Het stedelijke reconversieproject Usquare.brussels, dat financiële steun geniet van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), start een nieuwe fase. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG), de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Université libre de Bruxelles (ULB) tekenden de documenten, waarbij beide universiteiten de erfpacht toegekend krijgen.
Rudi Vervoort, de minister-president van het BHG, Caroline Pauwels, rector van de VUB en Annemie Schaus, rector van de ULB, tekenden de documenten. Daarmee kent het Gewest een gratis erfpacht toe aan de twee universiteiten voor een periode van 50 jaar.
Eind 2020 rondde Usquare.brussels enkele belangrijke kapen: goedkeuring van het definitieve Richtplan van Aanleg door het BHG in november, in oktober aflevering van de eerste stedenbouwkundige vergunningen voor de werven van de universiteiten en de MSI en eveneens in oktober lancering door de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM) van het contract voor de eerste van de geplande openbare huisvestingsoperaties op de site.
Ten slotte ontving het team van See U in december van vorig jaar een visit.brussels Award voor zijn tijdelijke bezetting van de site. Die kwam er op initiatief van de MSI en werd verlengd tot de aanvang van de werken die zijn voorzien voor het tweede halfjaar van 2021.
Een open en innovatief universitair centrum
De erfpacht betreft 6 gebouwen (alles samen 10.805 m2) aan de Generaal Jacqueslaan en de Kroonlaan. De erfpacht geeft beide universiteiten het recht om deze gebouwen te renoveren en in te richten als een innovatief universitair centrum, terwijl de regionale overheid de controle over de grond behoudt.
De rest van de site van de voormalige kazerne, met in totaal 22 gebouwen op een oppervlakte van 56.500 m2, wordt omgevormd tot een gemengde en duurzame wijk met betaalbare studentenhuisvesting, gezinswoningen, een voedingsmarkt en lokale voorzieningen.
Na de aflevering van de stedenbouwkundige vergunning in oktober 2020, werd een aanbesteding gepubliceerd om de algemene bouwonderneming te bepalen. Dat zou in mei moeten gebeuren. De universiteiten en de MSI voorzien de opstart van de bouwwerken in oktober 2021. De werken zouden moeten afgerond zijn tegen eind 2023.
Een investering met Europese steun
Voor de verwezenlijking van dit duurzame reconversieproject kunnen het BHG en de universiteiten rekenen op aanzienlijke financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).
9.033.200 euro werd toegekend door het EFRO voor het universitaire gedeelte van de reconversie. De herstructurering van de Manege tot een marktplaats voor duurzaam voedsel, met de MSI als aanbestedende dienst, verkreeg op zijn beurt een subsidie van 1.391.398,10 euro.
De universiteiten, essentiële spelers in het buurtleven en de duurzame ontwikkeling
De universiteiten zijn essentiële spelers in het leven van de stad. Met hun academische experts nemen ze actief deel aan de ontwikkeling van een duurzame stad. Zo zijn in Usquare.brussels al proefprojecten uitgevoerd op het gebied van geothermisch ecoboren en het gebruik van herbruikbare materialen, die sterk bijdragen aan de veerkracht en duurzaamheid van de stad.
De universitaire verantwoordelijken willen met Usquare.brussels ook ruimte scheppen voor internationale uitwisselingen en synergieën, tussen onderzoekers en studenten, maar ook met de stad en de wereld. De VUB en de ULB zullen samenwerkingsverbanden uitrollen op het gebied van duurzaamheid, entrepreneurship, innovatie en co-creatie. Het project krijgt ook een internationale dimensie, met huisvesting voor studenten en onderzoekers en met een internationale onthaalruimte.
Ten slotte zullen toekomstige onderzoeksprojecten, zoals het Brussels Research Open Lab, het Citizen Sciences Research Centre, het Brussels Research Institute en het ‘Maison d’accueil internationale’ de ambitie van de universiteiten om zich open te stellen voor de burgermaatschappij concreet maken.
De MSI als reconversieprojectcoördinator
De MSI maakt momenteel werk van vier concrete elementen van Usquare.brussels.
Na het verkrijgen van de bouwvergunning, maakt de maatschappij werk van de voor het najaar geplande start van de werkzaamheden voor de verbouwing van de Manege tot een marktplaats voor duurzame voeding.
Daarnaast bereidt de MSI samen met beide universiteiten voor de komende maanden de lancering voor van een overheidsopdracht voor de ontwikkeling van studentenhuisvesting. Men ging alvast van start met een participatief proces over het ontwerp van de openbare ruimte op het hele terrein, met huidige en toekomstige bewoners en omwonenden.
Met het oog op alle bouwwerven die tegen volgend najaar zullen beginnen en het vertrek van de federale politie uit de laatste gebouwen, werkt de MSI aan een herconfiguratie van de tijdelijke bezetting door See U, die werd verlengd.