Belgisch EU-voorzitterschap 2024 
Officiële missie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest naar Havana naar aanleiding van de 16de Semana Belga
Van 6 tot 11 november 2021 leidde Rudi Vervoort, minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, een officiële missie naar Havana naar aanleiding van de 16de editie van de ‘Semana Belga’. Bij die gelegenheid werden de banden aangehaald van het samenwerkingsakkoord, dat het Brussels Gewest al meer dan 20 jaar onderhoudt met de Cubaanse hoofdstad.
Er stonden diverse thema’s op de agenda van deze missie, waaronder Artificiële Intelligentie, erfgoed, kunst en mentale beperking.
De minister-president woonde academische en culturele activiteiten bij, maar voerde ook politieke gesprekken. Naast Brussels International dat het bezoek coördineerde, bestond de delegatie uit de twee Brusselse universiteiten de Université libre de Bruxelles (ULB) en de Vrije Universiteit Brussel (VUB), en verder ook erkende culturele spelers als het Art & Marges Museum(Art Brut), Créahm-Bruxelles (creatie en mentale beperking) en Kanal-Centre Pompidou.
Dialoog tussen universiteiten
Op 9 november werd Rudi Vervoort vergezeld door vertegenwoordigers van de VUB en de ULB voor een bezoek aan de Universiteit van Havana (UH). Die werd opgericht in 1728 en is de oudste, grootste en meest gerespecteerde Cubaanse universiteit. Ze biedt opleidingen aan in uiteenlopende domeinen, zoals exacte, sociale, mens- en natuurwetenschappen, maar ook economie en cybernetica.
In 2019 ondertekenden de UH en de ULB een raamovereenkomst voor samenwerking. Deze nieuwe ontmoeting bood dus kansen om de opgestarte dynamiek verder te zetten met de Franstalige universiteit, maar ook met de VUB, zoals met de ontwikkeling van verschillende projecten binnen het kader van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR). Een van de doelstellingen was om partners te vinden voor nieuwe initiatieven.
Op academisch vlak delen Havana en Brussel diverse prioriteiten, waaronder het versterken van de banden tussen kleine ondernemingen en de universiteit om zo onderzoek en praktijk beter op elkaar af te stemmen, maar ook de steeds meer uitgesproken positionering van de universiteiten als motoren van economische en sociale ontwikkeling. In aanwezigheid van de minister-president, bouwden de VUB en de ULB hun uitwisselingsprogramma’s met de UH en met de Universiteit voor Computerwetenschappen (UCI) verder uit.
Artificiële Intelligentie ten dienste van de gezondheid
Op 10 november organiseerden de Brusselse universiteiten in de UCI een seminar over het gebruik van Artificiële Intelligentie in de gezondheidszorg. De VUB en ULB stelden ‘schoolvoorbeelden’ voor van hun initiatieven ter zake, deelden hun ervaringen en verkenden potentiële samenwerkingen met de Cubaanse universiteiten. De academici Hugues Bersini en Ann Nowé stelden op hun beurt een computerprogramma voor, dat werd ontwikkeld door het FARI en gebruik maakt van Artificiële Intelligentie om de verspreiding van COVID-vaccins te versnellen in de vaccinatiecentra van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. FARI, een gezamenlijk initiatief van de VUB en de ULB, is een Brussels Instituut voor Artificiële Intelligentie ten dienste van de gemeenschap.
Strijd tegen huiselijk geweld, genderongelijkheid en voor LGBTQI+-rechten
De Brusselse regering voert dagelijks strijd tegen huiselijk geweld, voor gendergelijkheid en LGBTQI+-rechten. Dat waren dan ook de centrale thema’s van een gesprek tussen minister-president Rudi Vervoort en de ondervoorzitter van Cenesex (Nationaal Centrum voor Seksuele Opvoeding), Manuel Seijido.
16de editie van de Semana Belga
Voor haar 16de editie plaatste de Semana Belga – een evenement georganiseerd door de Belgische ambassade in Cuba, waaraan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest regelmatig meewerkt – de Art Brut en het stripverhaal in de kijker. Vier tentoonstellingen door de Brusselse kunstinstellingen Art & Marges Museum, Créahm-Bruxelles en het Autrique Huis, in samenwerking met onder meer het Kunsthistorisch Bureau van Havana, gaven de Belgische Week vorm.
Het symposium ‘Erfgoed, stripverhaal en fictie’, de Cubaanse tegenhanger van het Brusselse ‘Séminaire BD et Patrimoine’, vond overigens plaats in de Vitrina de Valonia. Naast de toespraken door specialisten, lag de nadruk op zij die creëren: hun werkwijze, hun visie op erfgoed, hun inwijding in het stripverhaal ten dienste van hun erfgoedomgeving. Het symposium vormde ook een eerbetoon aan het werk en de persoon van Eusebio Leal Spengler, de stadshistoricus van Havana, aan de vooravond van de 502de verjaardag van de stichting van Havana.
Promotie en ondersteuning van de hedendaagse kunst
Nog steeds binnen het domein van erfgoed en cultuur, bezocht de minister-president de Fabrica de Arte Cubano (FAC) in het gezelschap van de vertegenwoordigster van Kanal-Centre Pompidou. Hij had er een gesprek met de directie van dit buitengewone culturele centrum. Het FAC is ondergebracht in een voormalige oliefabriek van de levendige Vedado-wijk. Het wil de Cubaanse hedendaagse kunst in al haar vormen promoten, en de uitwisseling tussen kunstenaars en publiek versterken. In lijn met de wensen van zijn stichter X Alfonso, een figuur uit de hip-hop en Afro-Cubaanse rock, is het ook een incubator en springplank voor jonge kunstenaars. Het project met internationale weerklank is een inspiratiebron voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Kunst en beperking
Met de Art Brut focuste de missie ook op de mensen met een beperking aan de hand van diverse tentoonstellingen. Créahm, een labo voor artistieke experimenten dat workshops voor beeldende kunst en live spektakels aanbiedt, exposeerde werk van mensen met een mentale beperking op twee tentoonstellingen. De eerste aan de Plaza de Armas toonde projecten van Créahm op zeildoek. De tweede toonde origineel werk en werd georganiseerd in samenwerking met de Galeria Taller Gorria van Havana. Die galerij streeft dezelfde doelstelling na als de Brusselse instelling: een ruimte worden die openstaat voor diversiteit en het uitwisselen van ideeën.
Het Art & Marges Museum exposeerde dan weer een selectie werken van autodidacten met een unieke expressievorm in de Vitrina de Valonia. Die gunden de bezoeker een kijk op hun fantasiewereld en hun expressieve kracht.
De minister-president sprak verder nog met vertegenwoordigers van de ngo Handicap International over de situatie van mensen met een beperking in Cuba.
Brussel en Havana, hoofdsteden van de Art Nouveau
Naar het voorbeeld van Brussel heeft ook Havana een uitgebreid Art Nouveau-patrimonium, vooral op architecturaal gebied. Dit erfgoed omvat kleine en alom verspreide gebouwen, opgetrokken tussen 1900 en 1920. Met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, neemt Havana op dit gebied deel aan verschillende projecten, zoals het Réseau européen Art Nouveau Network RANN (met Havana als enige niet-Europese lid), het project Art Nouveau & Ecology en de steun aan het Autrique Huis voor het Kronikas-project, een gezamenlijke creatie van een stripmagazine over erfgoed met onder andere de Vitrina de Valonia.
Tijdens de missie ontmoette de minister-president vertegenwoordigers van Oficina del Historiador van Havana om nieuwe samenwerkingsmogelijkheden te bekijken, onder meer met de Directie Cultureel Erfgoed van het Brussels Gewest.
De Brusselse delegatie rondde haar missie af met een Art Nouveau-parcours in de Cubaanse hoofdstad en een bezoek aan de Jardines de La Tropical, een Art Nouveau-park dat oorspronkelijk werd gebouwd als recreatiepark van de tweede bierfabriek in Havana. Alweer een punt van overeenstemming met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, want een vereniging van Cubaanse brouwers wil het graag gebruiken voor het brouwen van een artisanaal bier. Zij spraken met de minister-president om de modaliteiten van een mogelijke samenwerking te onderzoeken, zoals uitwisselingen met Brusselse meester-brouwers.
