Ga naar hoofdinhoud
Gewestelijke Overheidsdienst Brussel

Brussel en het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie

Van januari tot juni 2024 zal België de Raad van de Europese Unie voorzitten. Dat is België niet meer overkomen sinds de laatste keer, in 2010.

Een multicultureel Gewest met vele troeven

Het Brussels Gewest en zijn 19 gemeenten vormen het hart van België en zijn een dynamische metropool met 1,2 miljoen inwoners. Het is de hoofdstad van het land, de zetel van de belangrijkste instellingen van de Unie en de hoofdstad van 450 miljoen Europeanen.

De bodem van Brussel bevordert diversiteit, vermenging en uitwisseling, waardoor nieuwe ideeën ontstaan die onze toekomst vorm zullen geven. De Brusselaars zijn optimisten die de chaos en de schoonheid van hun perfect onvolmaakte stad omarmen.

Brussel, een kosmopolitische metropool, is een levend canvas van culturele diversiteit dat geesten van over de hele wereld aantrekt. Hoewel de regio twee officiële talen heeft, Frans en Nederlands, overstijgt het internationale karakter van Brussel deze classificatie: er wonen meer dan 183 nationaliteiten en er worden ongeveer honderd talen gesproken. 

Brussel, waar tal van Europese instellingen gevestigd zijn, speelt een sleutelrol in de beslissingen die het lot van het continent en daarbuiten bepalen, aangezien het ook het hoofdkwartier van toonaangevende internationale organisaties herbergt, waaronder de NAVO, wat zijn positie als strategisch knooppunt van de werelddiplomatie versterkt.

In de jaren 1950 was Brussel nog een industriële stad, maar de economie heeft een radicale transformatie ondergaan en is meer dienstgericht geworden. De internationale instellingen, samen met alle parallelle activiteiten die door dit ecosysteem worden gegenereerd, zijn goed voor ongeveer 25% van de economische activiteit en werkgelegenheid in het Gewest.

Het voorzitterschap en het wetgevingsproces van de EU

Alvorens de rol van een voorzitterschap te kunnen begrijpen, is het belangrijk om eerst de specifieke werking van de verschillende Europese instellingen te snappen. Om het kort te houden, de Raad van de Europese Unie vormt samen met het Europese Parlement en de Europese Commissie een trio dat het toelaat een gemeenschappelijk beleid te ontwikkelen voor alle 27 lidstaten. Wanneer de Commissie een wetsvoorstel doet (een richtlijn, een verordening), onderhandelen de Raad en het Parlement hier elk afzonderlijk over, om vervolgens (te trachten) hun standpunten te verzoenen en een overeenkomst te bereiken die de belangen van iedereen zo goed mogelijk respecteert, en de toepassing ervan in de hele EU mogelijk maakt. Dit langdurige proces heeft uiteindelijk een impact op alle Europese burgers.

Het Belgische voorzitterschap

België zal dus het geheel van alle aangelegenheden die op Europees niveau behandeld worden, voorzitten. Gaande van onderzoek tot justitie, van industrie tot werkgelegenheid, maar ook bijvoorbeeld financiën en telecommunicatie. Het zal ook tal van overeenkomsten onderhandelen met het Europese Parlement.

Gezien de institutionele organisatie van het land, zijn de gewesten en de gemeenschappen natuurlijk betrokken, en belast met het voorzitten van Raden die onder hun bevoegdheden vallen, en dit altijd namens België.

Het is in deze specifieke context dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) de Milieuraad en de werkzaamheden op het gebied van stedelijk beleid zal voorzitten.

Laat ons dan ook niet vergeten dat het BHG een wel heel bijzondere plaats inneemt. Gelegen in het hart van de Europese Unie, is het een kosmopolitische metropool op menselijke schaal, een diverse plek waar beslissingen worden gemaakt die van kracht zullen zijn voor alle 27 lidstaten.

Enkele van de teams die verantwoordelijk zijn voor de organisatie van het Brusselse deel van dit voorzitterschap.
Enkele van de teams die verantwoordelijk zijn voor de organisatie van het Brusselse luik van dit voorzitterschap.

De Milieuraad

Zoals zijn naam het al aangeeft, is de Milieuraad belast met het beleid van de Europese Unie op het gebied van milieu, maar ook van klimaat. Hij richt zich op milieubescherming, het rationele gebruik van natuurlijke hulpbronnen, en het behoud van de menselijke gezondheid. Bovendien behandelt hij internationale milieukwesties, met de nadruk op de klimaatverandering. Tijdens deze legislatuur stond de Milieuraad centraal in een bijzonder ambitieus programma, aangezien de EU zich als doel had gesteld om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken.

België, en bij uitbreiding het BHG, willen zich focussen op onderwerpen die hen nauw aan het hart liggen: de bevordering van de circulaire economie, aanpassing en veerkracht, en de rechtvaardige transitie. De Milieuraad zal voorgezeten worden door de Brusselse minister van Milieu, Alain Maron.

Het stedelijke beleid

Ook al maakt het geen deel uit van een specifieke Raadsformatie, toch komen de lidstaten samen op intergouvernementeel niveau om gemeenschappelijke vraagstukken te debatteren binnen de context van een informele Raad of een conferentie van hoog niveau. Het BHG heeft gekozen voor deze laatste vorm om burgemeesters van grote Europese steden bijeen te brengen. Ze zullen tijdens deze conferentie pleiten voor een ambitieus stedelijk beleid na de verkiezingen van 2024. 

De discussies zullen worden voorgezeten door minister-president van het BHG Rudi Vervoort, belast met onder meer territoriale ontwikkeling en stadsvernieuwing, en staatssecretaris Ans Persoons, verantwoordelijk voor onder andere stedenbouw en erfgoed.

Diverse evenementen om Europa, België en Brussel te vieren

Het BHG zal ook betrokken zijn bij evenementen die worden georganiseerd in samenwerking met andere gefedereerde entiteiten, de federale overheid en zelfs de Europese Commissie op gebieden zoals de sociale economie, dierenwelzijn, en de Green Deal.

Tot slot, als hoofdstad van Europa, zal Brussel zich profileren met enkele opvallende evenementen. In samenwerking met het Europese Parlement zullen de kunstenaars Ann Veronica Janssens en Michel François een installatie creëren op de esplanade Solidarność, terwijl het lichtfestival Bright Festival en de Brussels Pride in het teken van Europa zullen staan. Tentoonstellingen over art nouveau of de woonomgeving zullen ook onze kijk op dingen uitdagen.

Evenementenkalender voor het Brussels Gewest

EvenementtypeTitel van het evenementStartdatumEinddatumLocatie
Cultureel evenementIf you want to be heard, say it in Brussels1/09/202330/06/2024Press Club Brussels Europe
Cultureel evenementPower12/10/202325/02/2024CIVA
Cultureel evenementActiviteiten over de Europese Unie voor jongeren van 12-18 jaar: “Allen Europese burger!” (FR)1/01/20245/01/2024TYN – Talented Youth Network
Cultureel evenementTentoonstelling: “Stoclet 1911 Restitution”2/01/202414/04/2024Museum Kunst en Geschiedenis
Cultureel evenementThe Artist’s Parliament: L’Aire d’un Souffle10/01/202430/06/2024Esplanade Solidarnosc
Cultureel evenementSlotevenement van de tentoonstelling “Weggooien, de geschiedenis van een moderne crisis”13/01/202413/01/2024Huis van de Europese geschiedenis
Officieel evenementInformele Milieuraad15/01/202416/01/2024Egmontpaleis
Officieel evenementBelgische Week van de Renovatie15/01/202418/01/2024Maison de la Poste
OverigInterparlementaire conferentie22/01/202422/01/2024Brussels parlement
Officieel evenementEen toekomstbestendig Europees stedelijk beleid23/01/202424/01/2024Egmontpaleis
OverigRijn-Maas Forum 2024: De Green Deal, en nu?25/01/202425/01/2024Grand Est-Europe
Officieel evenementSymposium: Call to Care for Animal Welfare29/01/202429/01/2024Europese Commissie / Maison de la Poste
OverigConferentie over burgerparticipatie en de betrokkenheid van lokale overheden bij het Europese project1/02/20241/02/2024Stadhuis Sint-Gillis
OverigResearch to Reality – Digital Solutions to European Challenges5/02/20246/02/2024The EGG Brussels
OverigDe financieringskloof overbruggen, investeerdes voor innovatie en de duurzaamheidstransitie in Europa5/02/20245/02/2024Paleis voor Schone Kunsten Brussel
OverigTPE-top: Global Gateway7/02/20247/02/2024Residence Palace
Cultureel evenementEuropavox Festival Brussels8/02/20249/02/2024Botanique
Officieel evenementSociale economie in het hart van transities12/02/202413/02/2024Palais des Congrès, Luik
Cultureel evenementBright Festival: lichtfestival van Brussel15/02/202418/02/2024Brussel: Centrum + Europese wijk
OverigInhuldiging Usquare15/02/202415/02/2024Usquare
Cultureel evenementJongeren en Europa, het grote debat26/02/202426/02/2024Brussel
Cultureel evenementActiviteiten over de Europese Unie voor jongeren van 12-18 jaar: “Allen Europese burger!” (FR)26/02/20241/03/2024TYN – Talented Youth Network
Cultureel evenementActiviteiten over de Europese Unie voor jongeren van 12-18 jaar: “Allen Europese burger!” (FR)4/03/20248/03/2024TYN – Talented Youth Network
OverigFood 2030 Network Conference5/03/20248/03/2024Brussel
Officieel evenementBelgian soil week11/03/202415/03/2024Auditoire BEL
Officieel evenementEuropese Top van regio’s en steden18/03/202419/03/2024Bergen
Officieel evenementSeminar: Stadsarcheologie en de steden van morgen20/03/202423/03/2024KBR / Stadhuis
OverigEFUS: European Forum on Urban Security20/03/202422/03/2024The EGG Brussels
Officieel evenementR&I Dimension in the European Green Deal21/03/202421/03/2024Thurn & Taxis
Officieel evenementFormele Milieuraad25/03/202425/03/2024Council, Brussel
OverigCurrent state of extremism and populism: what consequences for the rise of racism in Europe?25/03/202425/03/2024Cité Miroir, Luik
Cultureel evenementIn miniatuur wat de EU voor haar burgers doet1/04/202430/06/2024Mini-Europa
Officieel evenementConnecting Europe Days2/04/20245/04/2024SQUARE
Officieel evenementEU Dialogue: Driving positive change in the Meeting Industry16/04/202417/04/2024Sparks
OverigHealthy cities, healthy people: Pathways for clean air in the EU’s urban environments 23/04/202423/04/2024nhow Brussels Bloom Hotel
Officieel evenementLab gericht op de stedelijke agenda voor de EU24/04/202424/04/2024perspective.brussels
Officieel evenementBijeenkomst van deskundigen stedelijk beleid (UDG)25/04/202425/04/2024La Bourse, Namen
Officieel evenementNaar welvarende gebieden: het potentieel van nature-based solutions29/04/202429/04/2024Auditoire BEL
Cultureel evenementEuropean Union Youth Orchestra, Bloch & Chooi9/05/20249/05/2024Paleis voor Schone Kunsten Brussel
Cultureel evenementEurope Day – 10 years of Liveurope9/05/20249/05/2024Ancienne Belgique
Cultureel evenementEuropean Union Youth Orchestra & Jonathan Fournel10/05/202410/05/2024Palais des Beaux-Arts de Charleroi
Officieel evenementA Moment of Choice Towards a European Pact for the Future – European Environment Bureau Annual Conference13/05/202414/05/2024Auditoire BEL
Cultureel evenementEurope Connexion14/05/202425/05/2024Théâtre des Martyrs
Cultureel evenementTentoonstelling: “New Ways of Living”16/05/202429/09/2024Sint-Gorikshallen
Cultureel evenementBrussels Pride: Safe Everyday Everywhere18/05/202418/05/2024Brussel
Officieel evenement3rd Forum on the Mission Adaptation to Climate Change23/05/202423/05/2024Auditoire BEL
Officieel evenementSeminar with local urban development agencies and administrations in European cities29/05/202430/05/2024COOP
OverigINDTech 20243/06/20245/06/2024Namen
Officieel evenementFormele Milieuraad17/06/202417/06/2024Council, Luxemburg
Officieel evenementPFAS: onderzoek, behandeling en beheer van gezondheidsrisico’s20/06/202421/06/2024Auditoire BEL
Officieel evenementVergadering van de Directeurs-Generaal over ‘Urban Matters’ (DGUM)26/06/202426/06/2024Square Brussels

Meer weten:

Websites van de Brusselse actoren:

Website van het Belgische voorzitterschap: