Van januari tot juni 2024 zal België de Raad van de Europese Unie voorzitten. Dat is België niet meer overkomen sinds de laatste keer, in 2010.
Een multicultureel Gewest met vele troeven
Het Brussels Gewest en zijn 19 gemeenten vormen het hart van België en zijn een dynamische metropool met 1,2 miljoen inwoners. Het is de hoofdstad van het land, de zetel van de belangrijkste instellingen van de Unie en de hoofdstad van 450 miljoen Europeanen.
De bodem van Brussel bevordert diversiteit, vermenging en uitwisseling, waardoor nieuwe ideeën ontstaan die onze toekomst vorm zullen geven. De Brusselaars zijn optimisten die de chaos en de schoonheid van hun perfect onvolmaakte stad omarmen.
Brussel, een kosmopolitische metropool, is een levend canvas van culturele diversiteit dat geesten van over de hele wereld aantrekt. Hoewel de regio twee officiële talen heeft, Frans en Nederlands, overstijgt het internationale karakter van Brussel deze classificatie: er wonen meer dan 183 nationaliteiten en er worden ongeveer honderd talen gesproken.
Brussel, waar tal van Europese instellingen gevestigd zijn, speelt een sleutelrol in de beslissingen die het lot van het continent en daarbuiten bepalen, aangezien het ook het hoofdkwartier van toonaangevende internationale organisaties herbergt, waaronder de NAVO, wat zijn positie als strategisch knooppunt van de werelddiplomatie versterkt.
In de jaren 1950 was Brussel nog een industriële stad, maar de economie heeft een radicale transformatie ondergaan en is meer dienstgericht geworden. De internationale instellingen, samen met alle parallelle activiteiten die door dit ecosysteem worden gegenereerd, zijn goed voor ongeveer 25% van de economische activiteit en werkgelegenheid in het Gewest.
Het voorzitterschap en het wetgevingsproces van de EU
Alvorens de rol van een voorzitterschap te kunnen begrijpen, is het belangrijk om eerst de specifieke werking van de verschillende Europese instellingen te snappen. Om het kort te houden, de Raad van de Europese Unie vormt samen met het Europese Parlement en de Europese Commissie een trio dat het toelaat een gemeenschappelijk beleid te ontwikkelen voor alle 27 lidstaten. Wanneer de Commissie een wetsvoorstel doet (een richtlijn, een verordening), onderhandelen de Raad en het Parlement hier elk afzonderlijk over, om vervolgens (te trachten) hun standpunten te verzoenen en een overeenkomst te bereiken die de belangen van iedereen zo goed mogelijk respecteert, en de toepassing ervan in de hele EU mogelijk maakt. Dit langdurige proces heeft uiteindelijk een impact op alle Europese burgers.
Het Belgische voorzitterschap
België zal dus het geheel van alle aangelegenheden die op Europees niveau behandeld worden, voorzitten. Gaande van onderzoek tot justitie, van industrie tot werkgelegenheid, maar ook bijvoorbeeld financiën en telecommunicatie. Het zal ook tal van overeenkomsten onderhandelen met het Europese Parlement.
Gezien de institutionele organisatie van het land, zijn de gewesten en de gemeenschappen natuurlijk betrokken, en belast met het voorzitten van Raden die onder hun bevoegdheden vallen, en dit altijd namens België.
Het is in deze specifieke context dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) de Milieuraad en de werkzaamheden op het gebied van stedelijk beleid zal voorzitten.
Laat ons dan ook niet vergeten dat het BHG een wel heel bijzondere plaats inneemt. Gelegen in het hart van de Europese Unie, is het een kosmopolitische metropool op menselijke schaal, een diverse plek waar beslissingen worden gemaakt die van kracht zullen zijn voor alle 27 lidstaten.
De Milieuraad
Zoals zijn naam het al aangeeft, is de Milieuraad belast met het beleid van de Europese Unie op het gebied van milieu, maar ook van klimaat. Hij richt zich op milieubescherming, het rationele gebruik van natuurlijke hulpbronnen, en het behoud van de menselijke gezondheid. Bovendien behandelt hij internationale milieukwesties, met de nadruk op de klimaatverandering. Tijdens deze legislatuur stond de Milieuraad centraal in een bijzonder ambitieus programma, aangezien de EU zich als doel had gesteld om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken.
België, en bij uitbreiding het BHG, willen zich focussen op onderwerpen die hen nauw aan het hart liggen: de bevordering van de circulaire economie, aanpassing en veerkracht, en de rechtvaardige transitie. De Milieuraad zal voorgezeten worden door de Brusselse minister van Milieu, Alain Maron.
Het stedelijke beleid
Ook al maakt het geen deel uit van een specifieke Raadsformatie, toch komen de lidstaten samen op intergouvernementeel niveau om gemeenschappelijke vraagstukken te debatteren binnen de context van een informele Raad of een conferentie van hoog niveau. Het BHG heeft gekozen voor deze laatste vorm om burgemeesters van grote Europese steden bijeen te brengen. Ze zullen tijdens deze conferentie pleiten voor een ambitieus stedelijk beleid na de verkiezingen van 2024.
De discussies zullen worden voorgezeten door minister-president van het BHG Rudi Vervoort, belast met onder meer territoriale ontwikkeling en stadsvernieuwing, en staatssecretaris Ans Persoons, verantwoordelijk voor onder andere stedenbouw en erfgoed.
Diverse evenementen om Europa, België en Brussel te vieren
Het BHG zal ook betrokken zijn bij evenementen die worden georganiseerd in samenwerking met andere gefedereerde entiteiten, de federale overheid en zelfs de Europese Commissie op gebieden zoals de sociale economie, dierenwelzijn, en de Green Deal.
Tot slot, als hoofdstad van Europa, zal Brussel zich profileren met enkele opvallende evenementen. In samenwerking met het Europese Parlement zullen de kunstenaars Ann Veronica Janssens en Michel François een installatie creëren op de esplanade Solidarność, terwijl het lichtfestival Bright Festival en de Brussels Pride in het teken van Europa zullen staan. Tentoonstellingen over art nouveau of de woonomgeving zullen ook onze kijk op dingen uitdagen.
Evenementenkalender voor het Brussels Gewest
Evenementtype | Titel van het evenement | Startdatum | Einddatum | Locatie |
Cultureel evenement | If you want to be heard, say it in Brussels | 1/09/2023 | 30/06/2024 | Press Club Brussels Europe |
Cultureel evenement | Power | 12/10/2023 | 25/02/2024 | CIVA |
Cultureel evenement | Activiteiten over de Europese Unie voor jongeren van 12-18 jaar: “Allen Europese burger!” (FR) | 1/01/2024 | 5/01/2024 | TYN – Talented Youth Network |
Cultureel evenement | Tentoonstelling: “Stoclet 1911 Restitution” | 2/01/2024 | 14/04/2024 | Museum Kunst en Geschiedenis |
Cultureel evenement | The Artist’s Parliament: L’Aire d’un Souffle | 10/01/2024 | 30/06/2024 | Esplanade Solidarnosc |
Cultureel evenement | Slotevenement van de tentoonstelling “Weggooien, de geschiedenis van een moderne crisis” | 13/01/2024 | 13/01/2024 | Huis van de Europese geschiedenis |
Officieel evenement | Informele Milieuraad | 15/01/2024 | 16/01/2024 | Egmontpaleis |
Officieel evenement | Belgische Week van de Renovatie | 15/01/2024 | 18/01/2024 | Maison de la Poste |
Overig | Interparlementaire conferentie | 22/01/2024 | 22/01/2024 | Brussels parlement |
Officieel evenement | Een toekomstbestendig Europees stedelijk beleid | 23/01/2024 | 24/01/2024 | Egmontpaleis |
Overig | Rijn-Maas Forum 2024: De Green Deal, en nu? | 25/01/2024 | 25/01/2024 | Grand Est-Europe |
Officieel evenement | Symposium: Call to Care for Animal Welfare | 29/01/2024 | 29/01/2024 | Europese Commissie / Maison de la Poste |
Overig | Conferentie over burgerparticipatie en de betrokkenheid van lokale overheden bij het Europese project | 1/02/2024 | 1/02/2024 | Stadhuis Sint-Gillis |
Overig | Research to Reality – Digital Solutions to European Challenges | 5/02/2024 | 6/02/2024 | The EGG Brussels |
Overig | De financieringskloof overbruggen, investeerdes voor innovatie en de duurzaamheidstransitie in Europa | 5/02/2024 | 5/02/2024 | Paleis voor Schone Kunsten Brussel |
Overig | TPE-top: Global Gateway | 7/02/2024 | 7/02/2024 | Residence Palace |
Cultureel evenement | Europavox Festival Brussels | 8/02/2024 | 9/02/2024 | Botanique |
Officieel evenement | Sociale economie in het hart van transities | 12/02/2024 | 13/02/2024 | Palais des Congrès, Luik |
Cultureel evenement | Bright Festival: lichtfestival van Brussel | 15/02/2024 | 18/02/2024 | Brussel: Centrum + Europese wijk |
Overig | Inhuldiging Usquare | 15/02/2024 | 15/02/2024 | Usquare |
Cultureel evenement | Jongeren en Europa, het grote debat | 26/02/2024 | 26/02/2024 | Brussel |
Cultureel evenement | Activiteiten over de Europese Unie voor jongeren van 12-18 jaar: “Allen Europese burger!” (FR) | 26/02/2024 | 1/03/2024 | TYN – Talented Youth Network |
Cultureel evenement | Activiteiten over de Europese Unie voor jongeren van 12-18 jaar: “Allen Europese burger!” (FR) | 4/03/2024 | 8/03/2024 | TYN – Talented Youth Network |
Overig | Food 2030 Network Conference | 5/03/2024 | 8/03/2024 | Brussel |
Officieel evenement | Belgian soil week | 11/03/2024 | 15/03/2024 | Auditoire BEL |
Officieel evenement | Europese Top van regio’s en steden | 18/03/2024 | 19/03/2024 | Bergen |
Officieel evenement | Seminar: Stadsarcheologie en de steden van morgen | 20/03/2024 | 23/03/2024 | KBR / Stadhuis |
Overig | EFUS: European Forum on Urban Security | 20/03/2024 | 22/03/2024 | The EGG Brussels |
Officieel evenement | R&I Dimension in the European Green Deal | 21/03/2024 | 21/03/2024 | Thurn & Taxis |
Officieel evenement | Formele Milieuraad | 25/03/2024 | 25/03/2024 | Council, Brussel |
Overig | Current state of extremism and populism: what consequences for the rise of racism in Europe? | 25/03/2024 | 25/03/2024 | Cité Miroir, Luik |
Cultureel evenement | In miniatuur wat de EU voor haar burgers doet | 1/04/2024 | 30/06/2024 | Mini-Europa |
Officieel evenement | Connecting Europe Days | 2/04/2024 | 5/04/2024 | SQUARE |
Officieel evenement | EU Dialogue: Driving positive change in the Meeting Industry | 16/04/2024 | 17/04/2024 | Sparks |
Overig | Healthy cities, healthy people: Pathways for clean air in the EU’s urban environments | 23/04/2024 | 23/04/2024 | nhow Brussels Bloom Hotel |
Officieel evenement | Lab gericht op de stedelijke agenda voor de EU | 24/04/2024 | 24/04/2024 | perspective.brussels |
Officieel evenement | Bijeenkomst van deskundigen stedelijk beleid (UDG) | 25/04/2024 | 25/04/2024 | La Bourse, Namen |
Officieel evenement | Naar welvarende gebieden: het potentieel van nature-based solutions | 29/04/2024 | 29/04/2024 | Auditoire BEL |
Cultureel evenement | European Union Youth Orchestra, Bloch & Chooi | 9/05/2024 | 9/05/2024 | Paleis voor Schone Kunsten Brussel |
Cultureel evenement | Europe Day – 10 years of Liveurope | 9/05/2024 | 9/05/2024 | Ancienne Belgique |
Cultureel evenement | European Union Youth Orchestra & Jonathan Fournel | 10/05/2024 | 10/05/2024 | Palais des Beaux-Arts de Charleroi |
Officieel evenement | A Moment of Choice Towards a European Pact for the Future – European Environment Bureau Annual Conference | 13/05/2024 | 14/05/2024 | Auditoire BEL |
Cultureel evenement | Europe Connexion | 14/05/2024 | 25/05/2024 | Théâtre des Martyrs |
Cultureel evenement | Tentoonstelling: “New Ways of Living” | 16/05/2024 | 29/09/2024 | Sint-Gorikshallen |
Cultureel evenement | Brussels Pride: Safe Everyday Everywhere | 18/05/2024 | 18/05/2024 | Brussel |
Officieel evenement | 3rd Forum on the Mission Adaptation to Climate Change | 23/05/2024 | 23/05/2024 | Auditoire BEL |
Officieel evenement | Seminar with local urban development agencies and administrations in European cities | 29/05/2024 | 30/05/2024 | COOP |
Overig | Milieufeest | 2/06/2024 | 2/06/2024 | Thurn & Taxis |
Overig | INDTech 2024 | 3/06/2024 | 5/06/2024 | Namen |
Officieel evenement | Formele Milieuraad | 17/06/2024 | 17/06/2024 | Council, Luxemburg |
Officieel evenement | PFAS: onderzoek, behandeling en beheer van gezondheidsrisico’s | 20/06/2024 | 21/06/2024 | Auditoire BEL |
Officieel evenement | Vergadering van de Directeurs-Generaal over ‘Urban Matters’ (DGUM) | 26/06/2024 | 26/06/2024 | Square Brussels |
Meer weten:
Websites van de Brusselse actoren:
- Brussel Leefmilieu
- perspective.brussels
- urban.brussels
- visit.brussels
- Commissariaat voor Europa en de Internationale Organisaties
Website van het Belgische voorzitterschap: